TÜBİTAK Tarafından geliştirilmeye başlanan ilk %100 Yerli işletim sistemi olan Pardus projesi 2011.2 sürümüne kadar hiç bir Linux dağıtımının etkisi altında kalmadan geliştirilmeye devam etmiştir.

Pardus, ilk sürümden 2011.2 sürümüme kadar herhangi bir başka Linux dağıtımı temel alınmadan %100 Yerli %100 Türk projelerle geliştirilmiş olup 2013 yılında yayınlanan Pardus 2013 sürümü ile beraber Debian tabanına geçilerek tamamen var olan bir işletim sistemi türkçeleştirilmiş ve %100 Milli olmaktan uzaklaştırılmıştır. 2011 yılı son aylarından itibaren TÜBİTAK bünyesinde yeniden yapılanma çalışmaları neticesinde yönetici ve geliştirici ekip dağıtılarak tasviye edilmiştir. 2012 yılında TÜBİTAK, Pardus projesi için tekrar geliştirici istihdam etmiş ve o güne kadar Pardus projesi kapsamında geliştirilmiş olan PİSİ paket yönetim sistemi, ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı, MÜDÜR açılış sistemi, KAPTAN ilk ayar sihirbazı ve diğer irili ufaklı tüm milli ve %100 yerli projeler terk edilerek Debian tabanına geçilmiştir. Kararlı sürümü 25 Ocak 2013’te yayınlanan “Pardus 2013 Anadolu Parsı” sürümüyle beraber artık Pardus, Debian tabanlı bir Linux dağıtımı haline gelmiştir.

Terk edilen eski Pardus projeleri ise dağıtılan ekibin önderliğinde gönüller tarafından yürütülen PİSİ LİNUX projesi kapsamında sürdürülmektedir… Dolayısıyla şuan %100 Milli olarak nitelendirebileceğimiz tek işletim sistemi PİSİ LİNUX’tür.

İndirmek İçin : http://www.pisilinux.org/indir/

Özellikleri

Son kullanıcı odaklı bir dağıtımdır.
Kullanıcılarına Linux deneyimlerini olabildiğince özgür ve çizgelik arayüz kullanarak yaşamalarını sağlamayı amaçlar.
Devraldığı tasarıları geliştirmeyi, yeni tasarıların gelişmesini sağlayarak özgür yazılım dünyâsına katkıda bulunmayı amaçlar.
Sunucu ya da Kurumsal sürüm çıkarmayı düşünmemektedir.
Şimdilik yalnızca x64 mîmârisini destekler.
1, 2, 3 şeklinde süren bir ana sürüm ve 1.1, 1.2, 1.3 şeklinde süren ara sürüm adlandırılmasını kullanır.
Güncel ve kararlı uygulamalar sunar.
Çalışmalarını özgür örütbağ hizmetlerini kullanarak gerçekleştirir.

Biraz Pisiyi Tanıyalım

ÇOMAR (Yapılandırma Yöneticisi)

ÇOMAR (Açılımı: COnfiguration MAnageR), dizgenin düzgün çalışması için gerekli olan donanım, açılış, ağ, kullanıcı, zaman, görüntü gibi ayarların mümkün olduğu kadar kendiliğinden yapılmasını sağlayan, kullanıcılara bir yetki denetiminde bu ayarları bayağı ve anlaşılır bir biçimde değiştirme olanağı sağlayan bir yazılımdır.

PiSi (Bir Paket Biçimi)

Pisi (Açılımı: Packages Installed Successfully as Intended), Python dilinde yazılmış bir paket yönetim sistemidir. Bağımlılıklara bakarak paket oluşturma, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. XML ile tanımlanmış ve oluşturma süreci bir Python betiği ile verilmiş kaynak paketlerden ikili paketler oluşturur ve bunları bağımlılıklarına bakarak kurup kaldırabilir. Kullanıcı dostu bir çizgelik arayüz ve kapsamlı bir komut yatacı arayüzü içerir.

Paket Yöneticisi

Paket Yöneticisi, Pisi paketlerini çizgelik arayüzden kolayca kurmak için kullanılabilen bir uygulamadır. Paket Yöneticisi uygulaması sayesinde paketler tek tıklama ile kolayca kurulabilir, güncellenebilir ya da kaldırılabilir. Paket Yöneticisi, her paket ile ilgili açıklama, büyüklük, sürüm gibiayrıntılı bilgiler de verebilir.

YALI (Bir Linux Kurucusu)

YALI (Açılımı: Yet Another Linux Installer), Pisi Linux’un kullandığı kurulum yazılımıdır. Kullanıcıların işletim dizgelerini hızlı ve sorunsuz olarak kurulum ortamından hedefe yerleştirir.

Kaptan

Kaptan, Pisi Linux kurulumu sonrasında ilk açılışta kullanıcıyı masaüstünde karşılayan ve daha sonra masaüstünü kişiselleştirmek için kullanabilen bir ayar sihirbazıdır. Kaptan, Pisi Linux hakkında genel bilgiler verirken kullanıcının masaüstünü daha rahat kullanabilmesi için ağ bağlantıları gibi belli başlı yapılandırma seçeneklerini sunar ve aynı zamanda kullanıcının masaüstünü şahsîleştirmesine de yardımcı olur.

Müdür

Pisi Linux’un açılış süreci dizgesidir. Dizgenin daha hızlı olarak açılmasını, daha esnek ve bakımı kolay bir dağıtım durumuna gelmesini amaçlar. Müdür, İşletim sistemi çekirdeği çalışmaya başladığı andan kullanıcının karşısına giriş ekranı çıkana kadar yapılan, kütük dizgelerini bağlamak, donanımları tanıyıp sürücüleri yüklemek, belli başlı ağ ayarlarını yapmak, dizge hizmetlerini başlatmak gibi işlerle bilgisayar kapatılırken hizmetlerin durdurulması, kütük dizgelerinin güvenlice kapatılması gibi işleri yapmaktadır.